24 września 2021

Zmiany w CIT – Polski Ład 2.0

1. Rozwój alternatywnego systemu opodatkowania – ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych
2. Zachęta podatkowa dla przedsiębiorców ponoszących koszty związane z produkcją próbną (tzw. ulga na prototypy), zwiększających przychody ze sprzedaży produktów (tzw. ulga pro wzrostowa)
3. Modernizacja przepisów w zakresie ulgi B+R; symultaniczne korzystanie z ulgi B+R i preferencji IP Box; ulga na innowacyjnych pracowników
4. Zakres zwolnień przedmiotowych

ręce i papiery

5. Zachęta podatkowa wspierająca działalność sportową, kulturalną oraz szkolnictwo wyższe i naukę
6. Złagodzenie warunków tworzenia i funkcjonowania podatkowych grup kapitałowych (PGK)
7. Preferencja podatkowa związana z kosztami dotyczącymi Pierwszej Oferty Publicznej (POP)
8. Zmiany w zakresie przepisów o cenach transferowych

8.1. Korekty cen transferowych
8.2. Zmiany w zakresie lokalnej dokumentacji cen transferowych
8.3. Wydłużenie terminu na przedłożenie dokumentacji cen transferowych na żądanie organu podatkowego
8.4. Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych
8.5. Informacje o cenach transferowych

9. Modernizacja przepisów dotyczących poboru podatku u źródła

9.1. Definicja rzeczywistego właściciela.

9.1.1. Doprecyzowanie definicji rzeczywistego właściciela
9.1.2. Przesłanka rzeczywistej działalność gospodarczej

9.2. Zawężenie zakresu przedmiotowego i podmiotowego stosowania procedury poboru WHT.
9.3. Kryterium należytej staranności.
9.4. Rozszerzenie zakresu przedmiotowego opinii o stosowaniu preferencji.
9.5. Uzależnienie wymogów proceduralnych od wymogów materialnych.
9.6. Posługiwanie się kopią certyfikatu rezydencji.

10. Wprowadzenie reżimu holdingowego
11. Przeciwdziałanie tzw. „szarej strefie”
12. Uszczelnienie systemu podatku dochodowego
13. Zmiany w zakresie warunków korzystania ze zwolnienia podatkowego w PSI
14. Zmiany w zakresie małej klauzuli
15. Ulga konsolidacyjna
16. Przejściowy podatek dochodowy od niektórych dochodów osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych

1. Rozwój alternatywnego systemu opodatkowania – ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych

Planowane zmiany przedstawione w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej: „projekt ustawy”), dotyczą m.in. propozycji na rozwój alternatywnego systemu opodatkowania – ryczałt od dochodów spółek kapitałowych. Z uwagi na wysokie zainteresowanie tą formą opodatkowania przewidziane zostało rozszerzenie katalogu podmiotów, które będą uprawnione do wyboru tego systemu oraz złagodzenie warunków niezbędnych do spełnienia celem wyboru tej formy.

Objęcie ryczałtem od dochodów jak najszerszego grona przedsiębiorców z sektora MŚP, pozwoli im na pozyskanie dodatkowych środków pieniężnych, w wyniku przesuniętego momentu powstania obowiązku podatkowego – do momentu wypłaty zysku. W szczególności zmiany zakładają:

rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do opodatkowania ryczałtem włączając w to spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne;
rezygnację z konieczności ponoszenia określonych nakładów inwestycyjnych jako warunku dla stosowania przepisów o ryczałcie,;
rezygnację z warunku dotyczącego górnego limitu przychodów podatników opodatkowanych ryczałtem, a w konsekwencji również z domiaru zobowiązania podatkowego;
dopasowanie terminów spłaty zobowiązania podatkowego w zakresie tzw. korekty wstępnej, a nawet (w niektórych przypadkach) zniesienie obowiązku zapłaty owego zobowiązania;
uelastycznienie terminów spłaty zobowiązania podatkowego w zakresie tzw. korekty wstępnej, a w niektórych przypadkach również zniesienie obowiązku zapłaty owego zobowiązania;

W związku z prezentowaną zmianą, zryczałtowany podatek, obliczony zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych[1] od przychodów uzyskiwanych przez wspólnika[2] z wypłat podzielonych zysków spółki, które zostały osiągnięte w okresie opodatkowania ryczałtem, zgodnie z przepisami rozdziału 6b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych[3]. Jeżeli wypłaty pochodzą z podziału zysków, wówczas podlegają pomniejszeniu o:

90% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku podzielonego tej spółki – dotyczy małych podatników lub podatników rozpoczynających prowadzenie działalności, których zyski są opodatkowane stawką ryczałtu od dochodów spółek w wysokości 10% albo
70% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku i należnego ryczałtu od dochodów spółek z zysku podzielonego tej spółki, z którego przychód ten został uzyskany – w przypadku innych podatników, których zyski są opodatkowane stawką ryczałtu od dochodów spółek w wysokości 20%. W art. 41 ust. 4ab została wprowadzona zmiana stanowiąca, że płatnicy pobierający zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych należności z tytułu podzielonych zysków spółki osiągniętych w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, zgodnie z przepisami rozdziału 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, są obowiązani uwzględniać pomniejszenie na zasadach określonych w art. 30a ust. 19 ustawy o PIT.

2. Zachęta podatkowa dla przedsiębiorców ponoszących koszty związane z produkcją próbną (tzw. ulga na prototypy), zwiększających przychody ze sprzedaży produktów (tzw. ulga pro wzrostowa)

Zmiana ta jest skierowana do podatników, którzy w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych wytworzyli nowy produkt.

Ulga wspierająca koszty produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu przysługiwać będzie podatnikom, osiągającym przychody z działalności gospodarczej i polegać będzie na odliczeniu od podstawy podatku kosztów dotyczących produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu. Jednak ustawodawca zakłada, że wartość odliczenia nie będzie mogła przekroczyć 30% poniesionych kosztów, nie więcej jednak niż 10% dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W ramach ulgi nie będą brane pod uwagę wszystkie działania mające na celu uzyskanie certyfikatów i zezwoleń. Wsparcie będzie obejmowało te działania, które zmierzają do uzyskania przez podatnika tylko tych certyfikatów i zezwoleń, bez których zgodnie
z obowiązującym prawem nie jest możliwa sprzedaż nowego produktu.

3. Modernizacja przepisów w zakresie ulgi B+R; symultaniczne korzystanie z ulgi B+R i preferencji IP Box; ulga na innowacyjnych pracowników

Obecnie, jeżeli podatnik posiada status centrum badawczo-rozwojowego (CBR), ma możliwość odliczenia kosztów kwalifikowanych przewidzianych w ustawach podatkowych w ramach ulgi B+R w wysokości 200%. Natomiast podatnicy nieposiadający statusu CBR mogą odliczyć jedynie 100% kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania.

Powyższe dotychczasowe rozwiązania mają być zmienione na korzyść podatników, gdyż projektowane działania umożliwiają odliczenie powyższych kosztów w wysokości 200% dla wszystkich podatników.

W świetle obowiązujących przepisów wynika, że ulga B+R nie podlega uwzględnieniu w obliczaniu podstawy opodatkowania podlegającej 5% peryferyjnej stawce podatku w ramach IP Box. Nie ma zatem możliwości równoczesnego stosowania ulgi B+R oraz preferencyjnej stawki IP Box w stosunku do tego samego dochodu. Proponowana zmiana umożliwi symultaniczne korzystanie z ulgi B+R oraz preferencyjnej stawki IP Box.

W ramach ulgi na innowacyjnych pracowników przysługuje odliczenie, których czas pracy przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej (pozostający w ogólnym czasie pracy) w danym miesiącu wynosił co najmniej 50%, lub których czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej na podstawie umowy zlecenie lub umowy o działo w danym miesiącu, pozostający w całości czasu przeznaczonego na wykonanie tej usługi wynosił co najmniej 50%.

4. Zakres zwolnień przedmiotowych

W ramach planowanej zmiany pojawi się nowy katalog zwolnień przedmiotowych:

zwolnienie dotyczące dochodów uzyskanych przez wykonawcę kontraktowego

w rozumieniu art. 2 lit.e Umowy między RP a Rządem USA o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie dnia 15 sierpnia 2020 r.[4] mającego miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułu dostarczania towarów i usług siłom zbrojnym USA w rozumieniu art. 2 lit. a tej Umowy lub budowy infrastruktury dla tych sił zbrojnych na podstawie umowy lub umowy o podwykonawstwo zawartych z tymi siłami zbrojnymi lub na ich rzecz,
zwolnienie dla przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia zabytków ruchomych, o których mowa w art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, muzeom lub bibliotekom[5].

5. Zachęta podatkowa wspierająca działalność sportową, kulturalną oraz szkolnictwo wyższe i naukę

Nowe rozwiązanie w podatku dochodowym, mające na celu wsparcie określonych dziedzin życia społeczno-gospodarczego polegać będzie na możliwości odliczenia od podstawy obliczenia podatku 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na określone cele. Oznacza to, że podatnik pomimo zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodu, dostanie prawo do dodatkowej preferencji w podatku dochodowym dzięki odliczeniu od podstawy obliczenia podatku połowy poniesionych kosztów.

W przypadku ulgi na działalność sportową odliczeniu będą podlegały koszty poniesione na kluby sportowe, pokrycie kosztów organizowania zawodów sportowych lub uczestnictwa w tych zawodach, pokrycie kosztów korzystania z obiektów sportowych w celu szkolenia sportowego jak i również finansowanie stypendiów sportowych. Koszty mogą dotyczyć również sfinansowania stypendium sportowego. W ramach realizacji ulgi koszty mogą być poniesione również na imprezę sportową niebędącą masową imprezą sportową, o której mowa w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych.

W przypadku ulgi na działalność kulturową odliczeniu będą podlegały koszty poniesione na działalność kulturową co w rozumieniu ustawy oznacza tworzenie, upowszechnianie i ochronę kultury, a także jej finansowanie przez uczelnie artystyczne i publiczne szkoły artystyczne.

W przypadku ulgi na działalność wspierającą szkolnictwo wyższe i naukę odliczeniu będą podlegały m. in. koszty poniesione na stypendia dla studenta za wyniki w nauce, na stypendia naukowe dla doktorantów, koszty opłat związanych z kształceniem zatrudnionego pracownika na studiach, studiach podyplomowych oraz innych formach kształcenia, koszty wynagrodzeń studentów na praktykach w zakładach pracy. Niektóre koszty, np. dotyczące wynagrodzeń studentów na praktykach w zakładach pracy, będą podlegały odliczeniu, jeżeli będą realizowane na podstawie umowy zawartej przez podatnika z uczelnią.

6. Złagodzenie warunków tworzenia i funkcjonowania podatkowych grup kapitałowych (PGK)

W ramach projektu przewiduje się złagodzenie warunków tworzenia i funkcjonowania, a także zabezpieczenie podatkowych grup kapitałowych przed podatkowymi skutkami okresowego spadku zyskowności. Działania te mają na celu umożliwienie tworzenia podatkowych grup kapitałowych przez mniejsze podmioty oraz urealnienie obecnie funkcjonujących warunków decydujących o możliwości uzyskania statusu PGK.

7. Preferencja podatkowa związana z kosztami dotyczącymi Pierwszej Oferty Publicznej (POP)

Preferencja podatkowa dotycząca Pierwszej Oferty Publicznej ma na celu wprowadzenie odliczeń podatkowych odnoszących się do kosztów w związku z „wejściem na giełdę”.

Zgodnie z projektowanymi zmianami podstawa opodatkowania ustalana zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 18d i 18ea-18ec ww. ustawy, będzie mogła być pomniejszona o kwotę stanowiącą:

150% wydatków na przygotowanie prospektu emisyjnego, poniesienie opłaty notarialnej, sądowej, skarbowej i giełdowej oraz opracowanie i publikację ogłoszeń wymaganych przepisami prawa,
50% wydatków, bez uwzględnienia podatku od towarów i usług, na usługi doradztwa prawnego, w tym podatkowego i finansowego, nie więcej jednak niż 50 000 zł

poniesionych bezpośrednio na dokonanie pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji w rozumieniu art. 4 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych[6].

8. Zmiany w zakresie przepisów o cenach transferowych

8.1. Korekty cen transferowych

W wyniku planowanych zmian będzie istnieć możliwość dokonania korekty cen transferowych in minus, w sytuacji gdy podatnik otrzymał od podmiotu powiązanego dowód księgowy, który potwierdza dokonanie korekty cen transferowych w określonej wysokości. Dodatkowo zaproponowano rezygnację z obowiązku informowania o dokonaniu korekty cen transferowych w zeznaniu rocznym w związku z czym uchylono jeden z warunków formalnych skutecznego dokonania takiej korekty.

Wprowadzono również zmianę porządkującą, która uchyla warunek dokonania korekty cen transferowych polegający na istnieniu zawartej przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem podmiotu powiązanego. Pozostawiono natomiast konieczność istnienia podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych z tym państwem.

8.2. Zmiany w zakresie lokalnej dokumentacji cen transferowych

W projekcie przedstawiona została propozycja zmian dotyczących wydłużenia terminów na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych, w wyniku, których to lokalną dokumentację należy sporządzić w terminie do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu. Chcący uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych doprecyzowano sposób ustalania wartości transakcji kontrolowanej: w przypadku depozytu jest to wartość kapitału, w przypadku umów ubezpieczenia lub reasekuracji jest to suma ubezpieczenia, a w przypadku spółek niebędących osobą prawną jest to łączna wartość wkładów wniesionych do spółki niebędącej osobą prawną.

Dodatkowo przewidziane zostały wyłączenia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych:

dla transakcji kontrolowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi będącymi polskimi rezydentami;
zwolnione z obowiązku będą transakcje kontrolowane objęte porozumieniem podatkowym oraz porozumieniem inwestycyjnym;
zwolnione z obowiązku będą transakcje kontrolowane objęte mechanizmem typu safe harbour dla pożyczek, kredytów, obligacji oraz transakcji dotyczących rozliczeń w zakresie „czystego fakturowania”.

Planowane zmiany dotyczące mikro i małych przedsiębiorców, a także transakcji z tzw. rajami podatkowymi będą miały zastosowanie do dokumentacji cen transferowych sporządzanych za rok podatkowy rozpoczynający się w 2021 r.

W odniesieniu do „czystego fakturowania” zwolnienie z obowiązku dokumentacji ograniczone będzie kilkoma warunkami celem uniknięcia ryzyka zaniżenia dochodu w transakcjach kontrolowanych:

transakcja refakturowana nie powinna wiązać się z przyrostem wartości dobra lub usługi, których koszt zakupu jest refakturowany;
w przypadku rozliczenia nie stosuje się klucza alokacji (brak zastosowania klucza alokacji przy refakturowaniu jest zgodny z zasadą ceny rynkowej), wydatek należy rozliczyć (przenieść) na jeden podmiot powiązany w całości;
rozliczenie nie może być bezpośrednio powiązane z inną transakcją kontrolowaną (refakturowanie wydatków z tytułu kosztów mediów, dzierżawy, leasingu lub innej podobnej umowy nie będzie wówczas uznawane za zwolnione z obowiązku dokumentacyjnego);
rozliczenie wydatku pomiędzy podmiotami powiązanymi na rzecz podmiotu niepowiązanego powinno nastąpić niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego przez podmiot powiązany ponoszący wydatek;
podmiot przenoszący wydatek nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w tzw. raju podatkowym.

8.3. Wydłużenie terminu na przedłożenie dokumentacji cen transferowych na żądanie organu podatkowego

W projekcie przedstawiono ułatwienie polegające na wydłużeniu terminu na przedłożenie lokalnej dokumentacji cen transferowych przez podatnika na żądanie organu z 7 do 14 dni. Zgodnie z nowelizacją organ podatkowy będzie uprawniony do skierowania do podatnika żądania sporządzenia i przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych w terminie 30 dni w odniesieniu do wskazanych transakcji kontrolowanych, wobec których podatnikowi przysługuje zwolnienie ze względu na skorzystanie z mechanizmu safe harbour. Jednak organ podatkowy będzie obowiązany wskazać okoliczności świadczące o prawdopodobieństwie zaniżenia wartości transakcji kontrolowanej lub niespełnienia warunków, o których mowa w pkt 8.2.

8.4. Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych

Przewiduje się likwidację oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych jako odrębnego dokumentu oraz rezygnację z potwierdzenia, że sporządzona została dokumentacja cen transferowych. Informacja o cenach transferowych TPR-P i TPR-C będzie składana na podstawie lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz, że do ww. formularzy dodany zostanie drugi element dotychczasowego oświadczenia dotyczący rynkowości cen transferowych.

W związku z powyższym podatnicy nie będą musieli składać dwóch różnych dokumentów dotyczących tego samego przedmiotu tylko jeden zintegrowany formularz.

8.5. Informacje o cenach transferowych

W projekcie proponuje się wydłużenie terminu na złożenie informacji o cenach transferowych do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu. Projekt wprowadza zmianę w zakresie organu, do którego składana jest informacja o cenach transferowych. Zgodnie z nowym przepisem, informację składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach podatku dochodowego. Projektowane przepisy precyzują także obowiązek złożenia informacji o cenach transferowych dla spółek niebędących osobami prawnymi. W takim przypadku informację tę składa się, co do zasady, do naczelnika urzędu skarbowego, właściwego według siedziby lub miejsca prowadzenia działalności spółki. Jednocześnie proponuje się zmianę w zakresie podpisywania informacji o cenach transferowych, która będzie mogła być podpisywana przez:

osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
kierownika jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu.

Uproszczeniem przewidzianym w projekcie jest rezygnacja z obowiązku wyznaczania wspólnika spółki niebędącej osobą prawną, który obowiązany jest do złożenia informacji o cenach transferowych za spółkę.

9. Modernizacja przepisów dotyczących poboru podatku u źródła

Zmiany wprowadzane niniejszą ustawą obejmują w szczególności następujące zagadnienia:

9.1. Definicja rzeczywistego właściciela.

9.1.1. Doprecyzowanie definicji rzeczywistego właściciela

Zmiana w definicji rzeczywistego właściciela ma wyłącznie charakter techniczny, bowiem polega na wyeliminowaniu z treści przepisów słów „prawnie lub faktycznie”, które mogły sugerować zawężenie zakresu pojęcia zobowiązania na potrzeby przedmiotowej definicji.

9.1.2. Przesłanka rzeczywistej działalność gospodarczej

Zmieniony zostaje art. 4a pkt 29 poprzez usunięcie referencji do art. 24a ust. 18 ustawy o 15 lutego 1992 r. oraz w miejsce tej referencji wskazanie, że przy ocenie czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez ten podmiot w zakresie otrzymanej należności. Powyższe zmiany powinny zbliżyć rozumienie pojęcia rzeczywistego właściciela do jego rozumienia na gruncie międzynarodowym. Zmiana ta nie powinna wpływać na interpretację pojęcia rzeczywistego właściciela, a jednocześnie powinna ograniczyć wątpliwości interpretacyjne.

9.2. Zawężenie zakresu przedmiotowego i podmiotowego stosowania procedury poboru WHT.

Zawęża się stosowanie mechanizmu WHT refund w stosunku do podmiotów powiązanych zdefiniowanych w przepisach o cenach transferowych oraz do płatności o charakterze biernym. Projektowana ustawa zakłada również wyłączenie z mechanizmu WHT refund dywidend wypłacanych na rzecz polskich rezydentów.

9.3. Kryterium należytej staranności.

Zgodnie ze zmianą, przy weryfikacji warunków zastosowania obniżonej stawki podatku albo zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów prawa podatkowego, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Zmiana ta ma na celu doprecyzowanie wymogów związanych z weryfikacją dochowania należytej staranności oraz pozwoli na zróżnicowanie wymogów związanych z należytą starannością w odniesieniu do podmiotów powiązanych oraz niepowiązanych.

9.4. Rozszerzenie zakresu przedmiotowego opinii o stosowaniu preferencji.

Poszerza się zakres przedmiotowy dotychczasowej opinii o stosowaniu zwolnienia również na preferencje przewidziane w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Poszerzenie zakresu stosowania tego instrumentu na umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oznacza konieczność dodania stosownych regulacji do przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianę nazwy samego instrumentu na opinię o stosowaniu preferencji.

9.5. Uzależnienie wymogów proceduralnych od wymogów materialnych.

Wymóg przedstawienia dokumentów wymaganych w procedurze refund w zakresie statusu rzeczywistego właściciela i prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej stosuje się gdy z przepisów odrębnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika obowiązek badania spełnienia przesłanek, o których mowa w tych przepisach.

9.6. Posługiwanie się kopią certyfikatu rezydencji.

W celu posługiwania się kopią certyfikatu rezydencji informacje z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie mogą budzić uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym.

Dodatkowo zmiany obejmują także obszar wypłat należności poprzez podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych i rachunki zbiorcze, wypłat z obligacji Skarbu Państwa, a także wypłat na rzecz tzw. zagranicznych zakładów zlokalizowanych w Polsce.

10. Wprowadzenie reżimu holdingowego

Podstawowym celem zawartych w projekcie zmian jest stworzenie polskim przedsiębiorcom korzystnych warunków do zakładania i kontroli grup holdingowych oraz stworzenie konkurencyjnego otoczenia podatkowego celem zachęcenia do powrotu polskich przedsiębiorców z jurysdykcji zagranicznych. Dodatkowym celem jest stworzenie dla inwestorów zagranicznych korzystnego środowiska do lokowania w Polsce spółek holdingowych (np. regionalnych), co powinno przełożyć się na wzrost kapitału obecnego w Polsce.

Zakładane preferencje w związku z wprowadzeniem reżimu holdingowego będą opierały się na poniższych filarach:

zwolnienie z CIT 95% kwoty dywidendy otrzymywanych przez spółkę holdingową od spółek zależnych;
pełne zwolnienie z CIT zysków ze zbycia udziałów/akcji w spółkach zależnych.

Z powyższych preferencji będzie można skorzystać pod warunkiem posiadania przez spółkę holdingową co najmniej 10% udziałów lub akcji w spółce zależnej przez minimum 1 rok. Ograniczenie zakresu definicji spółek zależnych do spółek:

w kapitale których spółka holdingowa posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów lub akcji nieprzerwanie przez minimum 1 rok; oraz
które nie posiadają więcej niż 5% udziałów lub akcji w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym lub praw o podobnym charakterze,

Do projektowanych preferencji będą miały zastosowanie regulacje antyabuzywne oraz szczególne wyłączenia (w tym dla transakcji z podmiotami powiązanymi). Ma to na celu:

zachowanie spójności w ramach systemu podatkowego (m.in. w zakresie regulacji o zagranicznych jednostkach kontrolowanych (CFC) oraz z obecną polską międzynarodową polityką podatkową;
zapewnienie spójności z zasadami wyznaczonymi przez Grupę ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej) – Code of Conduct (Business taxation);
zapobieganie rozszczelnieniu systemu podatkowego, poprzez minimalizację ryzyka potencjalnych nadużyć.

Regulacje antyabuzywne będą dotyczyć zwolnień z podatku dochodowego od osób prawnych wprowadzonych reżimem holdingowym.

Na podstawie projektowanego art. 24m ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., przepis ten ustanawia definicję spółki holdingowej oraz spółki zależnej, gdzie:

Spółką holdingową, która będzie mogła korzystać z preferencji, będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółka akcyjna, będąca polskim rezydentem podatkowym. W celu ograniczenia transferu zysków ze sprzedaży udziałów (akcji) do wielopoziomowych, potencjalnie nietransparentnych grup podmiotów, bezpośrednimi lub pośrednimi udziałowcami (akcjonariuszami) spółki holdingowej nie mogą być podmioty mające siedzibę lub zarząd lub miejsce rejestracji lub położenia:

w jurysdykcjach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (zgodnie z rozporządzeniami wydawanymi przez Ministra Finansów na podstawie art. 11j ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.); lub
w jurysdykcjach wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych; lub
w jurysdykcjach, z którymi nie ma podstawy prawnej do wymiany informacji ws. podatkowych.

Spółką zależną może natomiast być zarówno polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna (projektowany art. 24m pkt 3 – definicja krajowej spółki zależnej), jak i zagraniczna spółka będąca podatnikiem zagranicznego podatku dochodowego od osób prawnych, z wyłączeniem spółek niemających osobowości prawnej (projektowany art. 24m pkt 4 – definicja zagranicznej spółki zależnej). W przypadku zagranicznych spółek zależnych, z definicji wyłączone są jednak podmioty mające siedzibę lub zarząd lub miejsce rejestracji lub położenia:

w jurysdykcjach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (zgodnie z rozporządzeniami wydawanymi przez Ministra Finansów na podstawie art. 11j ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.); lub
w jurysdykcjach wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych; lub
w jurysdykcjach, z którymi nie ma podstawy prawnej do wymiany informacji ws. podatkowych

Projektowany art. 24n ust. 1 zakłada zwolnienie od opodatkowania otrzymywanej przez spółkę holdingową od spółki zależnej dywidendy wskazanej w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., w części odpowiadającej 95% kwoty tej dywidendy.

Pozostała część dywidendy, nieobjęta projektowanym zwolnieniem (tj. 5% kwoty dywidendy), będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce na zasadach ogólnych dla opodatkowania dywidend, według stawki podatku 19%. Dla uniknięcia wszelkich wątpliwości należy podkreślić, że ta część dywidendy nie będzie objęta zwolnieniami z art. 20 ust. 3 i art. 22 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r..

Projektowany art. 24o przewiduje wprowadzenie preferencji w postaci zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych dochodów uzyskiwanych przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów lub akcji w spółce zależnej. Opisywane zwolnienie ma zastosowanie wyłącznie, jeśli nabywcą udziałów/akcji jest podmiot niepowiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. Możliwość zastosowania zwolnienia jedynie do podmiotów niepowiązanych ma na celu ograniczenie ryzyka potencjalnych schematów agresywnej optymalizacji podatkowej.

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia będzie złożenie przez spółkę holdingową oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia do właściwego dla niej (tj. spółki holdingowej) naczelnika urzędu skarbowego na co najmniej 5 dni przed dniem zbycia udziałów/akcji w spółce zależnej. Oświadczenie będzie musiało zawierać również:

dane identyfikacyjne obu stron transakcji (imiona i nazwiska lub nazwy, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej);
analogiczne dane identyfikacyjne spółki zależnej, która będzie zbywana;
wskazanie, jaki udział w kapitale spółki zależnej będzie przedmiotem zbycia (tj. jaka część udziałów/akcji spółki zależnej będzie zbywana przez spółkę holdingową);
planowaną datę zawarcia umowy.

Zgodnie z projektowanym art. 24p podatnicy korzystający z preferencji będą obowiązani wykazać dane dotyczące tych preferencji w odpowiedniej deklaracji.

11. Przeciwdziałanie tzw. „szarej strefie”

W projekcie zaprezentowane zostało rozwiązanie odnoszące się do kwestii nielegalnego zatrudnienia pracowników oraz nieujawnienia jego części wynagrodzenia.

W wyniku prezentowanych zmian proponowane rozwiązanie będzie znosiło odpowiedzialność za pracownika, który nielegalnie został zatrudniony oraz otrzymywał część wynagrodzenia „pod stołem”, natomiast konsekwencje dotyczące podatku dochodowego poniesie pracodawca.

Następnym rozwiązaniem wynikającym z wprowadzanych zmian mających przeciwdziałać szarej strefie jest propozycja wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wypłaconego wynagrodzenia z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz wynagrodzenia wypłaconego „pod stołem”. W wyniku tych zmian pracodawca przejmie ciężar opodatkowania podatkiem dochodowym od osoby fizycznej.

Również kosztem podatkowym dla pracodawcy nie będą składki na ubezpieczenie emerytalne od wynagrodzenia z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz od części nieujawnionego wynagrodzenia – rozwiązanie to dotyczy analogicznie składek na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Wówczas składki pracowników należne od wynagrodzenia nielegalnie zatrudnionego oraz wynagrodzenia wypłacanego „pod stołem” będą w całości finansowane przez pracodawcę.

Proponowane zmiany znajdą zastosowanie do przypadków nielegalnego zatrudnienia oraz nieujawniania właściwym organom części wynagrodzenia ze stosunku pracy, zaistniałych od dnia wejścia w życie ustawy.

12. Uszczelnienie systemu podatku dochodowego

Zmiany mające na celu uszczelnienie systemu podatku dochodowego poprzez:

doprecyzowanie i uszczelnienie przepisów odnoszących się do dochodów z Zagranicznej Jednostki Kontrolowanej;
wprowadzenie podstawy do opodatkowania tzw. przerzucanych dochodów, w celu wyeliminowania możliwości uzyskania korzyści podatkowej poprzez schematy podatkowe, których celem jest transfer dochodów do jurysdykcji o znikomej efektywnej stawce opodatkowania;
wprowadzenie przepisów ograniczających możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych sztucznych kosztów w związku z wypłatą świadczeń będących tzw. „ukrytą dywidendą”;
uszczegółowienie kryterium zarządu na terytorium Polski w odniesieniu do podatników nieposiadających siedziby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

13. Zmiany w zakresie warunków korzystania ze zwolnienia podatkowego w PSI

Proponowana zmiana w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. dotycząca art. 17 ust. 1 pkt 34a ma na celu uszczelnienie i doprecyzowanie poprzez zniesienie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących zwolnienia dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na podstawie decyzji o wsparciu. Projekt ustawy wskazuje, że ze zwolnienia będą mogli korzystać podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą na podstawie decyzji o wsparciu i uzyskiwane przez nich dochody pochodzą wyłącznie z realizacji nowej inwestycji na terenie określonym w decyzji.

14. Zmiany w zakresie małej klauzuli

W ramach projektu wprowadzone mają zostać zmiany uszczelniające w odniesieniu do małej klauzuli zawartej w art. 17 ust 6c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. poprzez dodanie do katalogu czynności prawnych mających na celu uniknięcie opodatkowania z zastosowaniem w sztuczny sposób czynności faktycznych podjętych przez podatnika celem uzyskania zwolnienia podatkowego. Do tych czynności zaliczyć można np. wystąpienie schematów optymalizacji podatkowej dotyczących wykorzystania dochodu zwolnionego z opodatkowania uzyskanego z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

15. Ulga konsolidacyjna

Założenia przedstawione w projekcie mają na celu wsparcie podatnika decydującego się na międzynarodowy rozwoju swojego przedsiębiorstwa, za pomocą preferencyjnego traktowania poniesionych kosztów związanych z owym rozwojem.

Zgodnie z projektem i planowanymi zmianami, podatnik ponoszący koszty na nabycie udziałów lub akcji zagranicznej spółek kapitałowej, miałby prawo do pomniejszenia swojej podstawy opodatkowania o te wydatki w roku ich faktycznego poniesienia. Przewidziana maksymalna wielkość pomniejszenia nie mogłaby jednak w roku podatkowym przekroczyć kwoty odpowiadającej wartości 250.000 zł.

Do wydatków na nabycie udziałów lub akcji zagranicznej spółki kapitałowej zaliczyć będzie można wydatki na obsługę prawną transakcji, odsetki, podatki bezpośrednio naliczane od tej transakcji oraz opłaty skarbowe, sądowe i notarialne. Nie będą jednak podlegały zaliczeniu wydatki takie jak cena zapłacona przez podatnika za nabywane udziały (akcje) oraz koszty finansowania dłużnego.

Możliwość skorzystania z omawianego odliczenia przysługiwałaby podatnikowi przy spełnieniu następujących warunków:

spółka której udziały (akcje) byłyby przez podatnika nabywane byłaby osobą prawną, mającą siedzibę lub zarząd w państwie z którym Rzeczpospolita Polska posiada obowiązującą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierającą podstawę prawną do uzyskania przez polski organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego tego innego państwa,
główny przedmiot działalności takiej spółki kapitałowej byłby tożsamy z przedmiotem działalności podatnika nabywającego jej udziały (akcje) lub działalność takiej spółki mogłaby być racjonalnie uznana za działalność wspierającą działalność podatnika (działalność takiej spółki nie byłaby działalnością finansową).

16. Przejściowy podatek dochodowy od niektórych dochodów osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych

Planowane zmiany wprowadzające przejściowy podatek dochodowy od niektórych dochodów osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych przewidują rozwiązania adresowane do podmiotów zainteresowanych ujawnieniem organom podatkowym dochodów wcześniej nieopodatkowanych jak i również podmiotów chcących wycofać się z działań optymalizacyjnych.

Z tych przepisów będą mogli skorzystać podmioty, którzy osiągnięte dochody nie zadeklarowali w całości lub w części do opodatkowania w Polsce dla celów podatku dochodowego od osób prawnych albo nie dokonali w prawidłowy sposób poboru podatku (jako płatnicy) od tych podmiotów. Dotyczy to sytuacji, gdy w przeszłości doszło do m.in.:

nieujawnienia dochodów w całości lub w części;
nieujawnienia źródła powstania dochodów;
przeniesienia lub utrzymania formie kapitału poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w zagranicznej jednostce, w rozumieniu art. 24a ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.;
stosowania postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, w sposób niezgodny z kontekstem użycia postanowień tych umów, z ich celem oraz zamiarami państw-stron tych umów;
osiągnięcia korzyści podatkowych w rozumieniu art. 3 pkt 18 Ordynacji podatkowej;
zmiany rezydencji podatkowej.

Przejściowy podatek będzie dobrowolny, co oznacza że podatnicy i płatnicy do końca 2022 r. będą mogli dobrowolnie zdecydować się na ewentualne korekty dochodu po uprzednio przeprowadzonej własnej sytuacji prawno-podatkowej. Wyłączeniem nieobejmującym skorzystania z przejściowego podatku będzie sytuacja, w której podatnik uzyskał korzyść podatkową w związku z popełnieniem przestępstwa, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Opodatkowanie przejściowym podatkiem dochodowym będzie dobrowolne, co oznacza że podatnicy i płatnicy dobrowolnie w okresie do końca 2022 r. będą mogli dokonać oceny swojej sytuacji prawno-podatkowej i dobrowolnie zdecydować się na ewentualne korekty dochodu, który nie został w pełni obiektywnie i uczciwie zadeklarowany do opodatkowania albo w ogóle nie został zadeklarowany do opodatkowania.

Zgodnie z założeniami projektu, powyższe zmiany mają wejść w życie od 1 stycznia 2022 r.